Posts
<P><SPAN style="COLOR: #0000ff; FONT-SIZE: large"><STRONG>Chuyện nàng Phù Dung...</STRONG></SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify" _yuid="yui_3_1_1_3_131489053082687"><SPAN style="FONT-FAMILY: andale mono,times; COLOR: #0000ff; FONT-SIZE: medium">Các bạn thân mến như chúng ta đã biết vùng đất Hà Tiên là một vùng đất có cảnh đẹp hữu tình. Khi đến đây các bạn ko thể bỏ qua một chuyện tình cảm động của nàng Phù Dung và Mạc Thiên Tích. Theo suy nghĩ của mình chuyện tình này có phần giống chuyện tình của Lương Sơn Bá và Chúc Anh Đài. <IMG src="http://l.yimg.com/hb/i/vn/blog/i/icon/16/1.gif"> Một chuyện tình mà hồi còn bé mình đã thích..</SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-FAMILY: andale mono,times; COLOR: #0000ff; FONT-SIZE: medium">Nàng Phù Dung tên thật và cái tên mang đậm chất Việt Nam luôn : Nguyễn Thị Xuân. Và khi nàng chào đời cha của nàng đặt cho nàng thêm một danh hiệu nữa là Phù Cừ. Nghĩa là một loài sen trắng. Thân phụ của nàng là một nhà nho Nguyễn Nghi là một người rất uyên thâm văn tự,sớm biết con gái có trí tuệ thông mẫn, nên ông quyêt tâm dạy văn sách cho Phù Cừ. Còn thân mẫu cùa cô thì khuya sớm trau dồi "tứ đức tam tòng"cho con gái.</SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-FAMILY: andale mono,times; COLOR: #0000ff; FONT-SIZE: medium">Khi Phù Cừ 10 tuổi đả đủ vẻ anh hoa, công dung ngôn hạnh,lưu loát thơ văn, biền ngẫu.</SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-FAMILY: andale mono,times; COLOR: #0000ff; FONT-SIZE: medium">Rùi một ngày giặc Sa Tốt đến cướp phá, tàn sát dân lành. Mẹ bà bị chung số phận chết thảm. Cha bà bèn cho con gái mặc áo giả trai để dễ bề chây loạn.Hai cha con lánh nạn vào miền Nam, cha của ông tìm đến nguồi bạn ở tỉnh Hà Tiên. Và ông được khai trấn quốc công Mạc Cửu trọng tài và cho vào Trấn phủ để dạy học cho Mạc Tứ. Và khi cha mất thì Mạc Tứ được chúa Nguyễn phong làm tổng binh khâm sai Đại Đô đốc Tổng Trấn Hà Tiên, và ban danh Mạc Thiên Tích. Và Mạc Thiên Tích là người đã có công đầu xây đắp nền văn hiến Hà Tiên, thành lập Tao Đàn Chiêu Anh Các và đứng vai chủ xúy, đề xướng Hà Tiên Thập Cảnh.</SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-FAMILY: andale mono,times; COLOR: #0000ff; FONT-SIZE: medium">Về phần Phù Cừ hàng ngày vẫn chốn trong thư phòng vùi mài kinh sử,qua vài năm ngiên bút, trang thiếu niên Phù Cừ đã trở thành một người văn hay chữ tốt.</SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-FAMILY: andale mono,times; COLOR: #0000ff; FONT-SIZE: medium">Tết Nguyên Đáng năm Bính Thìn(1736), Đô Đốc Hà Tiên- Mạc Thiên Tích đã cho mở hội hoa đăng tại Đông Hồ Ấn Nguyệt cho dân chúng vui chơi vài ngày. và đặc biệt đến đêm nguyên tiêu khai mac hội hoa đăng và Tao Đàn Chiêu Anh Cát trên đỉnh Bình Sơn Diệp Thúy cho các văn nhân đàm luận thơ ca. Mỗi thi gia se tự ngâm bài Hà Tiên Thập Cảnh đã họa sẵn, vào dịp này các nho binh, sĩ tử cũng được tham gia viết câu đối, thi làm đèn hoa, vẫn trong nếp áo thư sinh, nàng Phù Cừ 16 tuổi đã trổ tài kết hoa bằng 4 chữ ' Kim Thạch Ngọc Trấn' và làm 4 cái đèn lồng đã dược khoét ruột  bên trong, thấy cả gân xanh,khi thắp nến đỏ, ánh sáng chiếu hiện lên từng danh thắng của Hà Tiên cùng mấy câu thơ vịnh phù hợp với cảnh trong từng chiếc đèn như Lư Khê Ngư bạc, Kim Dự lan đào......Tác phẩm này được Mạc Thiên Tích và các nhâ sĩ đặc biệt chú ý tán thưởng chàng thư sinh nho nhã và lần đầu tiên dược biết là con trai của Nguyễn Nghi.</SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-FAMILY: andale mono,times; COLOR: #0000ff; FONT-SIZE: medium">Trong đêm khai mạc Tao Đàn Chiêu Anh Các, được cha khuyến khích nên Phù Cừ hăm hở đi dự hội thơ.</SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-FAMILY: andale mono,times; COLOR: #0000ff; FONT-SIZE: medium">Trong lầu Chiêu Anh Cát, Mạc Hầu cho yết bài "Nguyên Dạ Qua Đăng, Chiêu Anh Thắng Hội". Thoang chốc thì có môt thư sinh nho nhã trẻ măng đã đệ lên bài thơ Nôm mà chàng ta vừa mới sáng tác xong. Mạc Thiên Tích kêu người tác giả ngâm lên.</SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-FAMILY: andale mono,times; COLOR: #0000ff; FONT-SIZE: medium">Chàng thư sinh Phù Cừ gập mình, vái dài, đoạn cất giọng ngâm:</SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-FAMILY: andale mono,times; COLOR: #0000ff; FONT-SIZE: medium">"Đêm xuân hội mở niểm trăng mới</SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-FAMILY: andale mono,times; COLOR: #0000ff; FONT-SIZE: medium">Đốt quả đền dưa sánh quả trăng</SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-FAMILY: andale mono,times; COLOR: #0000ff; FONT-SIZE: medium">Áo gấm thanh vân phô diện bích</SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-FAMILY: andale mono,times; COLOR: #0000ff; FONT-SIZE: medium">Lòng son dan quế dãi cung hằng</SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-FAMILY: andale mono,times; COLOR: #0000ff; FONT-SIZE: medium">Đây Chiêu Anh Các ngời châu ngọc</SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-FAMILY: andale mono,times; COLOR: #0000ff; FONT-SIZE: medium">Kia Quãng hàn cung rạng tuyết băng</SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-FAMILY: andale mono,times; COLOR: #0000ff; FONT-SIZE: medium">Non  nước thần tiên mừng có chủ</SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-FAMILY: andale mono,times; COLOR: #0000ff; FONT-SIZE: medium">Cỏ nhàn mừng tỏ mặt Qua Đăng."</SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-FAMILY: andale mono,times; COLOR: #0000ff; FONT-SIZE: medium">Lời thơ lưu loát, ý tứ mối mẻ,giong ngậm thánh thót, lại thêm dáng dấp nho nhã kỳ tú,..khiến ai cũng tấm tắc thán phục. Nhất là Mạc Thiên Tích sau khi ban mũ áo, nahi2 rất sửng sốt phát hiện ra dáng vẽ giai nhân trong lốp thư sinh ấy. Khi sự thật hiển nhiên Phù Cừ là nữ, Mạc Thiên Tích đã say vì sắc, đắm vì tài. Đã cầu hôn và cùng lúc ấy ngài cho xây dựng cung đài Diệp Thúy Lâu để ngài kịp cưới Phù Cừ làm thứ cơ-vào ngày thượng nguyên năm mậu Ngọ(1738).Từ đó Mạc Thiên Tích gọi nàng là Ái cơ.</SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-FAMILY: andale mono,times; COLOR: #0000ff; FONT-SIZE: medium">Diệp Thúy Lâu được kiến trúc  vô cùng lộng lẫy. Mặt tiền hướng thẳng ra phía Hồ Đông,kế ben là hồ nước nhỏ, được trồng rất nhiều loại sen Bạch Ngọc, có tên là Phù Cừ Liên Hoa, Trên mặt hồ có nhà thủy tạ Ích Thanh hà, lối vào các nơi có các nơi này có chiếc cầu uốn cong..gọi là Hương Viễn Kiều.....bao nhiêu đó cũng thấy niềm hạnh phúc lứa đôi dưới mái ấm Diệp Thúy Lâu. Cuộc tình của đôi giai nhân tài tử này không đơn giản chỉ có thế mà được hô lồng vào thi phú những vần điệu vô cùng óng chuốt mộng mơ....xướng họa,ngâm vịnh thật tâm đầu ý hợp.</SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-FAMILY: andale mono,times; COLOR: #0000ff; FONT-SIZE: medium">Và chính sự sủng ái,quyến luyến ấy làm cho bà chính cơ phu nhân bất mãn, tìm cách hãm hãi, thừa lúc Mạc Thiên Tích đi duyệt binh,bà bắt nàng nhốt vào một cái chậu úp, cho ngộp mà chết nhưng bất thình lình, trời mưa to, ông quay về, thấy trời mưa mà thấy chậu khong ngửa lên hứng nước mưa mà úp xuống, thấy lạ kêu người làm ngữa lên , thì thấy nàng Phù Cừ nằm thoi thóp , tóc tai rũ rượi,sắp đứt hơi, nhưng may mắn thay vẫn còn cứu kịp.</SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify" _yuid="yui_3_1_1_3_131489053082670"><SPAN style="FONT-FAMILY: andale mono,times; COLOR: #0000ff; FONT-SIZE: medium">Nàng thứ cơ thoát chết, trở nên chán chường sự thế nên xin Mạc Thiên Tích cho nàng đi tu. Trước sự tình éo le đó, ngài ko biết làm sao, đành chấp nhận, cất một ngôi am tự cho thứ cơ tu hành. Bên am tự, cho đào ao, trồng sen để kỷ niệm mối tình xưa. Cho đến năm thứ cơ mất, ngài đã cho xây dựng ngôi mộ kiên cố để tỏ lòng tưởng nhớ giai nhân vì ngài mà chịu oan khổ.</SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify" _yuid="yui_3_1_1_3_131489053082670"><SPAN style="FONT-FAMILY: andale mono,times; COLOR: #0000ff; FONT-SIZE: x-small">suutam</SPAN></P>
<P><SPAN style="COLOR: #003300" _mce_style="color: #003300;"><SPAN style="COLOR: #800000"><SPAN style="FONT-SIZE: small" _mce_style="font-size: small;"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial" _mce_style="font-family: Arial;"><SPAN style="FONT-SIZE: small" _mce_style="font-size: small;"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial" _mce_style="font-family: Arial;"><SPAN style="FONT-FAMILY: andale mono,times"><SPAN style="FONT-SIZE: large"> <P>Theo nhà nghiên cứu Trương Minh Đạt, người Hà Tiên, thì chùa Phù Dungcũ bị quân Xiêm phá sập trong khoảng năm 1833-1834, tức lần tao loạn đầu tiên.</P></P> <P> <P><A class=image href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:N%E1%BB%81n_ch%C3%B9a_Ph%C3%B9_Dung_c%C5%A9.jpg"><IMG class=thumbimage alt="" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/N%E1%BB%81n_ch%C3%B9a_Ph%C3%B9_Dung_c%C5%A9.jpg/200px-N%E1%BB%81n_ch%C3%B9a_Ph%C3%B9_Dung_c%C5%A9.jpg" width=200 height=150></A>Nền Chùa PhuDung cũ.<A class=image href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Tr%E1%BB%A5_%C4%91%C3%A1_ch%C3%B9a_Ph%C3%B9_Dung.jpg"><IMG class=thumbimage alt="" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Tr%E1%BB%A5_%C4%91%C3%A1_ch%C3%B9a_Ph%C3%B9_Dung.jpg/170px-Tr%E1%BB%A5_%C4%91%C3%A1_ch%C3%B9a_Ph%C3%B9_Dung.jpg" width=170 height=227></A>Cột đá xưa ở Chùa</P> <P>Và ở gần đó (hướng <A class=mw-redirect title="Tây Nam" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%C3%A2y_Nam">Tây Nam</A>), bây giờ còn một giếng xưa gọi là giếng chùa Tiêu. Điều này phù hợp với thông tin trong sách <I>Monogaphie de la povince de Ha Tiên</I> của Lê Văn An và Nguyễn Văn Hải, ấn hành năm 1951. Hai tác giả này cho rằng chùa Phù Dung cổ mới đúng là <I>Tiêu Tự</I>, một trong mười cảnh đẹp của Hà Tiên lúc bấy giờ và đã được Mạc Thiên Tứ ca ngợi trong bài thất ngôn bát cú <I>Tiêu Tự hiểu chung</I> </P></P> <P><STRONG><EM>SỰ TÍCH CHÙA PHÙ DUNG </EM></STRONG><EM><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">( Thượng tọa THÍCH NHẬT QUANG)</SPAN></EM></P> <P><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Theo sách Đại Nam Nhất Thống Chí, mục Tự Quán có chép rằng : chùa Phù Cừ dưới chân núi Phù Cừ (Bình Sơn Điệp Thuý) thuộc địa phận xã Mỹ Đức</SPAN></SPAN>, huyện Hà Châu, tỉnh Hà Tiên.</P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Chùa này do Mạc Thiên Tích dựng vào năm Thiệu Trị thứ 6. Nhân dân trong tỉnh xây gạch lợp ngói có tiếng là thắng cảnh…</SPAN></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Tương truyền, vào khoảng năm Canh Tuất (1730) Nguyễn Nghi tiên sinh tên thật là Nguyễn Đình Tu, hiệu là Long Thu, người tỉnh Thanh Hoá sau khi phu nhân bị chết thảm trong một cuộc chiến thảm khốc do bọn giặc Sa Tốt (Ai Lao) gây ra, để lại cho tiên sinh hai người con một trai tên Nguyễn Đính và một gái tên Nguyễn Thị Xuân tự là Phù Cừ (tên một loài sen trắng) lúc ấy vừa mới lên 10 tuổi đã phải cải trang đổi phục thành một nam nhân, theo cha và anh vượt biên vào trong Nam lánh nạn.</SPAN></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Tiên sinh tìm đến trấn lỵ Hà Tiên, được Quốc Công Mạc Cửu biết tài trọng dụng, lưu lại nơi trấn phủ, làm giáo sư truyền dạy văn thơ cho Mạc Tứ, hiệu là Sĩ Lân vốn là người con yêu quý nhất của Quốc Công Mạc Cửu.</SPAN></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Tháng lại ngày qua, thu tàn đông đến, Phù Cừ lớn lên dần trong tình thuơng nồng thắm của cha anh, lại được tiên sinh hết lòng dạy dỗ, Phù Cừ ngày càng trở nên thông mẫn lạ thường, ngoài thì Công Dung Ngôn Hạnh rõ ràng, bên trong còn tiềm ẩn biệt tài thơ phú. Tuy nhiên nàng vẫn phải giấu mình trong lớp áo thơ sinh để tiện bề học vấn.</SPAN></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Năm Ất Mão (1735) Quốc Công Mạc Cửu từ trần, Mạc Tử bèn dâng biếu cáo tang về triều đình Phú Xuân, được chúa Hiếu Ninh Vương Đinh Quốc Cộng ban chỉ sắc tặng cho Mạc Cửu chức Khai trấn thưỡng trụ quốc Đại tướng quân, Vũ Nghi Công, Cửu Lộc Hầu và sắc phong cho Mạc Tứ chức Tổng Bình khâm sai Đại Đô Đốc Hà Tiên trấn, đồng thời lại ban thêm chỉ dụ cho con cháu họ Mạc được thừa hưởng bảy đời tập ấm gọi là Thất Diệp Phiên Hàn, lấy bảy chữ Thiên Tử Công Hầu Bá Tử Nam làm chữ lót và lấy năm chữ trong bộ ngũ hành sinh hoá là Kim, Mộc, Thủy, Hoả, Thổ ghép vào chữ tên, cuối cùng được ghép dùng bộ Ấp ghép vào chữ Họ để phân biệt với những họ Mạc đương thời nhưng không có công đức gì trong sự nghiệp khai trấn, vì thế từ nay Mạc Tứ mới đổi tên là Mạc Thiên Tích.</SPAN></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Đầu xuân năm Bính Thìn (1736) nhân ngày khánh hạ, Tổng Bình Khâm sai Đại Đô Đốc Hà Tiên trấn thông báo cho toàn thể nhân dân trong trấn lỵ được phép vui tết thưởng xuân trong suốt nửa tháng, kể từ Nguyên Đán cho đến Nguyên Tiêu, đặc biệt trong đêm Nguyên Tiêu, ngài sẽ cho mở Hội Hoa Đăng tại Đông Hồ Ấn Nguyệt và khai mạc Tao Đàn Chiêu Anh Các cho các bậc văn hào thi bá được dịp trổ tài nhả ngọc phun châu.</SPAN></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Trong đêm Tao Đàn khai mạc, Phù Cừ vẫn trong lớp áo thư sinh cải dạng nam trang, trước hàng ngũ thi hào tiền bối, Phù Cừ đã xuất sắc hoàn thành bài thơ Nôm theo đúng chủ đề của Mạc Tổng Trấn đồng thời cũng là Nguyên Soái Tao Đàn đề ra: Nguyên Dạ Qua Đăng, Chiêu Anh Thắng Hội.</SPAN></SPAN></P> <P><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial"> <P align=center><SPAN style="FONT-SIZE: small"><EM><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Đêm xuân hội mở tuần trăng mới<BR>Áo gấm thanh vân phô điện tích<BR>Đây Chiêu Anh Các ngời châu ngọc<BR>Non nước thần tiên mừng có Chủ<BR>Đốt qua đèn đưa sánh ánh trăng<BR>Lòng son đơn quế dãi cung hằng<BR>Kìa quản Hàn Cung rạng tuyết băng<BR>Có nhàn mừng cỏ mặt qua đăng </SPAN></EM></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Tiếp theo vì theo yêu cầu của Mạc Tổng trấn, Phù Cừ lại cất cao giọng ngâm tiếp 10 bài Hà Tiên Thập Vịnh bằng thể thơ Hán Nôm do chính Mạc Hầu vừa mới sáng tác, khiến cho toàn thể nội hội Tao Đàn không ngớt ngạc nhiên thán phục, không những vì thư sinh có dáng dấp thật nhu hoà, phương phi mỹ tú, lại còn có giọng ngâm lảnh lót như phượng hót oanh ca, nhất là vị Tổng binh Tao Đàn lại càng thêm sửng sốt ngất ngây. Cũng từ đêm ấy Mạc Hầu đã âm thầm dọ xét và quả đúng như lời dự đoán của Hầu, giai nhân đã lộ bày chân tướng.</SPAN></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Dưới chân dãy Bình Sơn Điệp Thuý , người ta bỗng thấy xuất hiện một công trình xây dựng một toà lâu đài vô cùng nguy nga tráng lệ, lâu đài có tên là Điệp Thuý Lầu, mặt tiền hướng về Đông Hồ Ấn Nguyệt, trước lâu đài có một hồ nước ngọt xinh xinh, được trồng toàn sen trắng, một loài tố liên bạch ngọc rất hiếm thấy đương thời, trên mặt hồ lại thấy có xây dựng thêm một toà thuỷ tạ có tên là Hương Viễn Kiều nằm uốn mình vắt ngang nối ngang giữa hai toà lầu lạ càng làm tăng thêm phần trang nhã cho lâu đài Điệp Thuý.</SPAN></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Điệp Thuý lầu hôm nay được kết thêm rất nhiều đèn hoa vô cùng rực rỡ, sanh ca nhã nhạc vang lừng, xác pháo vu quy  lưu hồng mang địa, rước người đẹp Phù Cừ tiếp nhận lâu đài sánh duyên cùng vị Tổng trấn Hà Tiên tài ba tuấn nhã. Phù Cừ năm ấy vừa tròn 16 xuân xanh, quả là độ tuổi của nõn nường hoa mộng. Cuộc tình của nàng cùng vị Tổng trấn Hà Tiên được dềt toàn bằng thi thơ vịnh phú, êm đềm như một khúc tình ca diễm tuyệt.</SPAN></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Sau đây là một vài giai thoại văn thơ tiêu biểu : </SPAN></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Một hôm khi từ dinh trấn trở về, Mạc Hầu chợt bắt gặp Ái Cơ cùng thị nữ Tố Liên đang bơi thuyền hái sen. Mạc Hầu bèn lấy một chiếc thẻ đề lên 4 chữ : Bất kiến hoa chiêu, có nghĩa là chẳng thấy hoa nở đoạn lén đem cắm trên bờ ao rồi trở về Điệp Thuý lầu chờ đợi.</SPAN> <SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Ái</SPAN><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial"> cơ Phù Cừ khi trở lên trông thấy chiếc thẻ đã hiểu ngay ý của Hầu, nàng bỗng nhớ lại bài thơ xưa:</SPAN></SPAN></P> <P align=center><SPAN style="FONT-SIZE: small"><EM><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Phù dung hoa phát mãn giang hồng<BR>Tận đạo phù dung thắng thiếp dung<BR>Tạc nhựt thíêp tùng đê thượng khứ<BR>Như hà nhơn bất kiến Phù Dung ? </SPAN></EM></SPAN></P> <P align=center><SPAN style="FONT-SIZE: small"><EM><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial"><STRONG>Bài thơ trên có nghĩa là:</STRONG> </SPAN></EM></SPAN></P> <P align=center><SPAN style="FONT-SIZE: small"><EM><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Bên sông sen nở nhiều hoa<BR>Người khen hoa đẹp nõn nà hơn em<BR>Trên bờ em đứng em xem<BR>Mọi người sao bỗng không thèm nhìn hoa ?</SPAN></EM></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Tứ thơ thật tuyệt vời, nhưng ý thơ lại quá kiêu kỳ xa lạ đối với nàng Ái Cơ thuỳ mỵ khả ái, nàng chợt mỉm cười quay về nơi thư phòng, lấy một mảnh hoa tiên đẹp nhất làm ngay bài thơ theo thể ngụ ngôn tứ tuyệt  dâng lên Mạc Hầu:</SPAN></SPAN></P> <P align=center><SPAN style="FONT-SIZE: small"><EM><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Mảng chiếu Phù Dung phát,<BR>Hoa dung dù thiếp dung<BR>Hữu nhơn đê thượng quá<BR>Bất kiến hoa chiếu trung ?</SPAN></EM></SPAN></P> <P align=center><SPAN style="FONT-SIZE: small"><EM><STRONG><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Có nghĩa là:</SPAN></STRONG></EM></SPAN></P> <P align=center><SPAN style="FONT-SIZE: small"><EM><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Mặt ao sen nở khắp<BR>Trong hoa lẫn bóng người<BR>Trên bờ ai đứng ngắm<BR>Sao chẳng thấy hoa tươi ? </SPAN></EM></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Trong những dịp thưởng trà vịnh nguyệt, Ái Cơ thường tự thân dùng trà ngon mang ướp vào trong những búp hoa sen vừa hé nở, sáng sớm ngày sau nàng mới hái lên và gom tất cả số sương còn đọng lại trên lá sen trong đêm đó, rồi dùng nước hương này pha trà mời Mạc Hầu cùng đối ẩm cho thêm gợi hứng nguồn thơ. Mạc Hầu và Ái Cơ nhân dịp này đã làm một bài thơ theo thể Cổ Phong, nội dung như sau:</SPAN></SPAN></P> <P align=center><SPAN style="FONT-SIZE: small"><EM><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Là hoa là trăng hay là sương<BR>Trong trăng trong suơng trộn lẫn hương<BR>Hương sương hương trăng hay hương hoa<BR>Tất cả đều là hương tiên nga<BR>Hoa đó hương đó trăng là đó<BR>Hoa nhờ sương tươi nhờ trăng tỏ</SPAN></EM></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Có một đạo nhân mải ngắm trăng xướng hoa, đến khuya Ái Cơ mời Mạc Hầu dùng bát cháo trắng, ăn với trứng vịt muối, thấy quả trứng được bổ ra làm đôi, cảm hứng ngài bèn viết ngay câu đối. </SPAN></SPAN></P> <P align=center><SPAN style="FONT-SIZE: small"><EM><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Phá noãn tợ thuyền, mảng tải hoàng kim bạch ngọc. </SPAN></EM></SPAN></P> <P align=center><SPAN style="FONT-SIZE: small"><EM><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial"><STRONG>Có nghĩa là:</STRONG> </SPAN></EM></SPAN></P> <P align=center><SPAN style="FONT-SIZE: small"><EM><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Bổ quả trứng ra, tợ như chiếc thuyền chở đầy vàng ròng ngọc quý. </SPAN></EM></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Ái Cơ Phù Cừ sau một thoáng nghĩ ngợi, nàng chợt ngửng lên nhìn thấy chiếc đèn đưa đang lung linh cùng vầng trăng toả sáng vằng vặc trên nền trời cao thăm thẳm, nàng bèn viết ngay vế đối thứ hai như sau: </SPAN></SPAN></P> <P align=center><SPAN style="FONT-SIZE: small"><EM><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Chế qua vi nguyệt, cao huyền tố phách đơn tâm. </SPAN></EM></SPAN></P> <P align=center><SPAN style="FONT-SIZE: small"><EM><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial"><STRONG>Có nghĩa là:</STRONG> </SPAN></EM></SPAN></P> <P align=center><SPAN style="FONT-SIZE: small"><EM><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Làm quả đèn lồng giống hình trái dưa hấu, để sánh ví như vầng trăng, đem treo cao cái phách trắng lòng son của mình. </SPAN></EM></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Một cuộc thao diễn cơ binh quy mô được chính Chánh thất Hiếu Túc Phu Nhơn khởi xướng và chủ trì sắp đến giờ khai mạc, phu nhân đột nhiên đổi ý, bà viện lý do vì thân thể bất an và nhất mực đòi cho được Mạc Tổng Trấn phải đích thân chủ trì cuộc thao diễn. Vì tầm quan trọng của lần thao diễn này nên Mạc Hầu không thể nào từ chối được. Ngài đành phải giã từ Ái Cơ, lên ngựa tiến ra Ngũ Hồ Sơn trong tiếng reo hò vang trời của ba quân tướng sĩ, nổ pháo lệnh mở màn cuộc thao diễn đoàn quân rầm rập lên đường theo từng hồi trống lệnh cờ nào đội ấy phong cách uy nghi, hàng ngũ chỉnh tề ngắm hướng trúc bằng thành tấn phát. </SPAN></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Tại thao trường Lộc Trĩ, trời đang độ giữa trưa, đột nhiên trong phút chốc, mây đem trùm kín cả nhật quang, sấm giật chớp giăng, gió gào sóng thét, rồi cơn mưa to ào ào trút xuống. Mạc Hầu linh cảm có điều chẳng lành vừa xảy đến, ngài vội ra lệnh cho ba quân đình hoãn cuộc thao diễn, đoạn một mình một ngựa tách khỏi đoàn quân phóng gấp về thành bất chấp mưa to đang phủ mờ sông núi, vừa qua khỏi Thu Đức Hiên, Mạc Hầu chợt ghìm cương rẽ ngựa vào thang Thôn Vân Các. Ồ, thật quái lạ, thôn Vân Các sao hôm nay im vắng khác thường, chỉ có vài nữ binh nhưng trên mặt chúng còn hiện rõ nét kinh hoàng trước sự xuất hiện đột ngột của Hầu, chúng cứ đứng chết lặng nhìn nhau rồi lại len lén nhìn ra sân đình đang bị phủ mờ trong làn mưa lạnh. Mạc Hầu bỗng thấy sinh nghi vội di chuyển mục quang dõi theo hướng ấy. Ô hay, dễ có mấy khi được trận mưa to như thế này, sao phu nhân ta không truyền lệnh cho nữ binh hứng nước, kể cả chiếc bồn Xích Bích quý nhất của Hầu chuyên dùng hứng nước lộ thiên để phu nhân pha trà hiệp thuốc cho Hầu, đã hết nước trong mấy tuần nắng hạn vừa qua, nay sao vẫn còn ngửa đáy nằm im ? </SPAN></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Dõi theo dòng nghi vấn, Mạc Hầu nhanh nhẹn băng mình qua sân, nhẹ nhàng nghiêng vai đỡ hẳn bồn lên, Mạc Hầu bỗng nhiên thất sắc kinh hoàng, Ái Cơ Phù Cừ đang nằm rũ rượi dưới chân Hầu, trên ngực nàng chỉ còn vương vương đôi nét phập phồng theo từng hơi thở nhẹ, một phút lặng lẽ qua nhanh, Mạc Hầu chợt hiểu hết sự tình, Ngài cúi xuống nâng nhẹ Ái Cơ vào lòng, đoạn bồng nàng về thẳng Điệp Thuý Lâu vời ngay lương y đến điều trị. </SPAN></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Nẻo U kín giờ đây cỏ dại phủ đầy, người dân trong trấn lỵ Hà Tiên lại thấy xuất hiện một công trình xây dựng một ngôi Am Tự hết sức trang nghiêm nhưng vô cùng kiên cố, đá kết thành cổng, đá cáng xây nền, đá dựng thành cột, đá dựng thành hình những trụ tán nhỏ, tán to trông rất là ngoạn mục. Ngôi Am Tự này được đề hiệu là Phù Cừ Am tự, phía sau Am Tự lại có xây dựng thêm một toà Điện Các đề từ là Ngọc Hoàng Bửu Điện . Toà Điện Các này có kiến trúc gần giống như Điệp Thuý Lâu cũng gồm phần thượng Các hạ Đình, thượng thực hạ dư, đặc biệt ba pho tượng: Ngọc Hoàng, Nam Tào, Bắc Đẩu được nghệ nhân xưa ứng dụng tuyệt kỹ xảo công trong nghệ thuật tạo hình, sau khi dùng thuốc để xử lý những thanh tre hầu chống lại các loại côn trùng gậm nhấm đem kết lại làm sườn, rồi dùng hồ bột giấy thơm tô đắp phần hình tượng, đoạn se những sợi chỉ bằng bột thật tinh xảo để tạo nét hoa văn rồng bướm trên Long Bào Mão Miện, cuối cùng mới tô son thếp vàng càng làm tăng thêm phần rực rỡ, có thể sánh cùng với pho tượng Phật Thích Ca được tôn thờ trong Đại Hùng Bửu Điện. </SPAN></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Chủ nhân ngôi Am Tự này chẳng ai khác hơn là nàng Ái Cơ Phù Cừ của vị Tổng trấn Hà Tiên, người đã từng: Chế Qua Vi Nguyệt, Cao Huyền Tố Phách Đơn Tâm dạo nào. Nay nàng đã trở thành vị Sư nữ đầu tiên của xứ Huyền Ca Văn Hiến. </SPAN></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Nguyên sau lần biến nạn, nàng thơ xứ mộng của đất Hà chợt tỉnh cơn ác mộng, hiểu ra lẽ vô thường huyễn hoá của kiếp nhân sinh, nên nàng khẩn thiết thỉnh cầu Mạc Tổng Trấn hãy đoạn tuyệt hẳn mối duyên thơ và tìm nơi xây dựng riêng cho nàng một ngôi Am Tự để nàng nương thân tu tâp. </SPAN></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Biết không thể chuyển lay được ý nguyện chính đáng của nàng, Mạc Hầu đành phải chấp thuận chiều theo cho nàng thoả nguyện. </SPAN></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Thế rồi cũng từ dạo ấy, người ta thỉnh thoảng thấy Mạc Tổng binh thường một mình một ngựa đứng lặng im ngang sườn đồi Bát Giác Sơn dõi mắt trông sang toà Ngọc Hoàng Bửu Điện mong bắt gặp lại bóng hình người yêu cho đỡ thương đỡ nhớ. </SPAN></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Tương truyền: Ái Cơ Phù Cừ trước khi lâm chung, có làm một bài thơ để biểu lộ tự tánh của mình, nội dung như sau: </SPAN></SPAN></P> <P align=center><SPAN style="FONT-SIZE: small"><EM><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Xuất xứ trần nê cảnh giới tiền<BR>Ung dương thanh bạch đối viêm thiên<BR>Xuân thu nùng đạm quần phương phố<BR>Cao khiết hà như dạ chiếu liên.<BR>(Vươn khỏi bùn nhơ thoát vươn lên<BR>Phô lòng trong trắng giữa thiên nhiên<BR>Xuân thu đậm nhạt bao hồng tía<BR>Đừng sánh thanh cao với đoá sen) </SPAN></EM></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Trong mùa xuân năm Tân Tỵ (1761) Ái Cơ từ trần đúng vào ngày rằm tháng hai âm lịch, để lại trong lòng người dân trong trấn lỵ Hà Tiên biết bao niềm luyến thương tiếc nhớ. </SPAN></SPAN></P> <P align=justify><SPAN style="FONT-SIZE: small"><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Thời xuân có người ái mộ khách tài hoa, mỗi khi viếng chùa xưa thường ngẫu hứng ngâm nga: </SPAN></SPAN></P> <P align=center><SPAN style="FONT-SIZE: small"><EM><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Ngó lên Am Tự Phù Cừ,<BR>Thương cho người ngọc giã từ lầu son.<BR>Về đây nương chốn Thiền môn,<BR></SPAN></EM><EM><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial">Tay</SPAN></EM><EM><SPAN style="FONT-FAMILY: Arial"> lần chuỗi hạt cho mòn ngày xanh<BR>Duyên xưa chẳng bận chi tình<BR>Bụi trần chi để vương cành hoa sen<BR>Nước trong không lựa đánh phèn<BR>Cửa Thiền thanh tịnh nảo phiền sạch không.</SPAN></EM></SPAN></P></SPAN></SPAN></P></SPAN></SPAN></SPAN></SPAN></SPAN></SPAN></SPAN></SPAN>
<P style="TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-SIZE: medium; COLOR: #003366; FONT-FAMILY: andale mono,times" _mce_style="font-size: medium; color: #003366; font-family: andale mono,times;"><STRONG>Vượt qua những đèo dốc, một bên biển xanh ngăn ngắt êm đềm sóng vỗ, một bên cách núi cao dựng đứng cùng những làng mạc ẩn trong những vườn cây ăn trái xum suê, xe đưa du khách tới Công viên Mũi Tàu - nơi có bức tượng Mạc Cửu bằng đá xanh cao bảy mét sừng sững vươn lên trời cao bên núi Tô Châu trầm mặc soi bóng xuống Đông Hồ. Qua cầu Tô Châu, du khách sẽ bước vào thế giới hoài cổ.</STRONG></SPAN></P> <DIV style="TEXT-ALIGN: justify"></DIV> <DIV style="TEXT-ALIGN: justify"><BR><SPAN style="FONT-SIZE: medium; COLOR: #003366; FONT-FAMILY: andale mono,times" _mce_style="font-size: medium; color: #003366; font-family: andale mono,times;">Làng Mạc Cửu chiếm một diện tích rộng lớn, hầu như cả ngọn Bình San điệp thúy. Là triều thần nhà Minh, nên khi Minh triều bị nhà Thanh cướp ngôi, Mạc Cửu (sinh năm 1655 tại Triều Châu, Quảng Đông, Trung Quốc) đưa gia đình cùng đoàn tùy tùng đến Hà Tiên định cư, lập nên làng ấp, biến địa phương vắng xa xăm này thành một cảng thị phồn vinh, một xứ sở có văn hóa với ngôi cao nhất là Tao đàn Chiêu Anh Các do con ông - nhà chính trị, kinh tế và văn hóa tài ba Mạc Thiên Tích (Tứ) làm chủ soái, lưu lại trên văn đàn nước Việt áng thơ bất hủ Hà Tiên thập cảnh. Khi Mạc Cửu qua đời, với công trạng ấy, ông được Ninh vương truy tặng "Khai trấn, Thượng trụ quốc, Đại tướng quân Vũ Nghị công".</SPAN></DIV> <DIV style="TEXT-ALIGN: justify" _mce_style="text-align: justify;"><SPAN style="FONT-SIZE: medium; COLOR: #003366; FONT-FAMILY: andale mono,times" _mce_style="font-size: medium; color: #003366; font-family: andale mono,times;"></SPAN> </DIV> <DIV style="TEXT-ALIGN: justify" _mce_style="text-align: justify;"><SPAN style="FONT-SIZE: medium; COLOR: #003366; FONT-FAMILY: andale mono,times" _mce_style="font-size: medium; color: #003366; font-family: andale mono,times;">Lăng Mạc Cửu gồm đến thờ và quần thể mộ phần. Đền thờ Mạc Cửu còn gọi là Trung Nghĩa từ, thường gọi tắt là miếu Linh, tọa lạc dưới chân núi Bình San. "Trước đền có hồ sen rộng lớn, nước trong trẻo, hoa tốt tươi, lá xanh bông thắm, giữa chen nhị vàng. Cả dân thành phố đều uống nước ao Sen, cho nên xe bò chở nước xuống lên thường bữa". Ao Sen là nơi Mạc Cửu cho đào với tên gọi Bán Nguyệt liên trì. Cổng đền thờ Mạc Cửu có hai câu liễn đối bằng chữ Hán do nhà Nguyễn ban tặng: "Nhất môn trung nghĩa gia thịnh trọng/ Thất điệp phiên hàn quốc lũng vinh". (Một nhà trung nghĩa danh thơm cả họ/ Bảy lá giậu che, cả nước mến yêu). Vào trong là võ ca, xung quanh là khoảng sân phủ trùm bóng mát cây xanh. Kế đó là đền thờ Mạc Cửu với cột vuông, hoành phi và liên đối. Ngay chính điện có một biển thờ đề :"Khai trấn trụ quốc". Vách đền là những bài thơ trứ tác trăm năm trước của một tao đàn hải ngoại là Hà Tiên thập vinh. <DIV style="TEXT-ALIGN: justify" _mce_style="text-align: justify;"><BR>Theo con đường dốc bậc cấp lên núi, du khách sẽ rất hứng khởi đi xuyên qua nhưng rừng cây bạch mai được sản sinh từ cây mẹ, đem từ Quảng Tây (Trung Quốc) sang trồng năm 1720. "Bạch mai mới thực là thơm đẹp lạ thường. Người ta dùng bạch mai phơi khô để ướp trà. Màu hoa trắng như tuyết, nhị vàng hoa trồng tương tự như hoa mù u, cho đến nhánh lá đều giống. Hoa mù u cũng nhị vàng cánh trắng, nhưng thiếu vẻ tinh thần, và không có cái u hương thanh vị bằng hoa mai" (...) "Bạch mai rể ăn thực là sâu, chỉ độc có một rễ cái, rễ đi đến đâu lại đâm con lên đấy. Hằng năm, vào những ngày Tết Nguyên đán, mai nở trắng cành, tỏa hương thơm ngát.</DIV> <DIV style="TEXT-ALIGN: justify" _mce_style="text-align: justify;"><BR>Ở khu vực lăng, ngôi mộ lớn nhất, uy nghiêm nhất là mộ Mạc Cửu, có hình bán nguyệt, có vành thành bằng đất to lớn như con rồng nằm uốn che quanh nấm mồ theo phong cách mộ táng của người Triều Châu. Trước khung cảnh mộ phần tôn nghiệm, chợt nghe đâu đây lời bài hát hà Tiên của nhạc sĩ lê Dinh dịu êm:"Tôi qua làng Mạc Cửu, nằm trên con voi phục", chợt thấy lòng buồn rười rượi. "Con voi phục" năm xưa ám bụi thời gian, nhưng đáng buồn là hai tượng tướng quân bằng đá xanh đứng canh hai bên cánh mộ năm xưa đã bị trộm mất, không thay được bằng hai tượng xi măng không thể trơ gan cùng tuế nguyệt. Người ta đã phần nào làm mất đi lòng hiếu nghĩa của Mạc Thiên Tích khi ông cho khởi xây lăng mộ cha mình từ năm 1735, ngay năm cha ông qua đời, bằng đá xanh, do các nhà buôn Trung Quốc chở từ Quảng Tây sang, hoàn thành năm 1739 " Còn khoảng 40 mộ trên sườn đồi. Bố trí từ trên xuống dưới theo phổ hệ, như tấm gương hưng thịnh và suy vong của một dòng họ.</DIV> <DIV style="TEXT-ALIGN: justify" _mce_style="text-align: justify;"><BR>Đứng nơi phần mộ của Mạc Cửu, nhiều người chợt nhớ về 300 năm trước, khi nơi đây Mạc Cửu lập nền Xã Tắc dùng làm nơi tế chiến sĩ trận vong và nền Xuyên sơn làm nơi tế trời đất hàng năm vào ngày mồng 9 tháng Giêng Âm lịch. Cũng chính tại nơi này, du khách có dịp phóng tầm mắt nhìn bao quát một phần thị xã Hà Tiên thơ mộng với vịnh biển, nơi có núi Pháo Đài vinh danh với tên gọi "Kim Dự lan đào"</DIV> <DIV style="TEXT-ALIGN: justify" _mce_style="text-align: justify;"><BR>Rời lăng Mạc Cửu, du khách sẽ thấy một đoạn đường dài trăm thước, lãng mạn với hai hàng cây ngọc lan tỏa bóng mát quanh năm. Những ngày hoa nở, hương ngọc lan phả xuống khiến khách bộ hành cảm thấy vô cùng dễ chịu bởi mùi thơm thanh khiết, trầm mặc. Họ càng cảm thấy được thoát tục hơn khi nghe tiếng "chuông ngân trong chiều vắng" từ chùa Phù Dung văng vẳng đong đưa.</DIV> <DIV style="TEXT-ALIGN: justify" _mce_style="text-align: justify;"><BR></DIV></SPAN></DIV> <DIV style="TEXT-ALIGN: justify" _mce_style="text-align: justify;"><BR></DIV>
<P style="TEXT-ALIGN: justify" _mce_style="text-align: justify;"><SPAN style="FONT-FAMILY: ; COLOR: #800080; FONT-SIZE: small" _mce_style="color: #800080; font-size: small;">Chuyện kể, vua Chiêm Thành Jaya Simhavarman III (Chế Mân) để cưới được Công chúa Huyền Trân đã đem hai châu Ô, Lý dâng lên vua Trần sính lễ. Vâng mệnh vua cha là Trần Nhân Tông và vua anh Trần Anh Tông, Huyền Trân đã gác tình riêng, gạt lệ xuống thuyền theo chồng, lập mối hòa hiếu và mở mang bờ cõi của đất nước về phương Nam. Đất Thuận Hóa - Phú Xuân - Thừa Thiên Huế cũng được khai sinh từ đó, đến nay đã hơn 700 năm. Để ghi nhớ công ơn của Công chúa Triều đình nhà Nguyễn (1802 - 1945) đã lập miếu Đại Đế Vương ở làng Lịch Đợi, phường Đúc, TP Huế, thờ các vị khai quốc công thần, trong đó có Công chúa Huyền Trân. Tiếc là miếu thờ này ngày nay không còn. Người dân và giới học giả, giới nghiên cứu vẫn hằng mong Huế sẽ có một công trình vọng niệm xứng tầm với công lao và sự hy sinh của Huyền Trân- người có thể xem là công dân đầu tiên, công dân số 1 của đất Thuận Hóa - Phú Xuân. Và đến đầu năm 2006, Trung tâm Văn hóa Huyền Trân được khởi công xây dựng. Một năm sau đó, ngày 26.3.2007, công trình khánh thành nhân kỷ niệm tròn 700 năm Thuận Hóa <STRONG>- Phú Xuân.</STRONG></SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify" _mce_style="text-align: justify;"><SPAN style="FONT-FAMILY: verdana,geneva; FONT-SIZE: large" _mce_style="font-family: verdana,geneva; font-size: large;"><STRONG><SPAN style="FONT-FAMILY: ; COLOR: #0000ff; FONT-SIZE: x-small" _mce_style="color: #0000ff; font-size: x-small;"><IMG border=0 alt="" src="http://img442.imageshack.us/img442/8986/cimg0873resize.jpg" _mce_src="http://img442.imageshack.us/img442/8986/cimg0873resize.jpg"></SPAN></STRONG></SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify" _mce_style="text-align: justify;"><SPAN style="FONT-FAMILY: verdana,geneva; COLOR: #800080; FONT-SIZE: small" _mce_style="font-family: verdana,geneva; color: #800080; font-size: small;">Trung tâm Văn hóa Huyền Trân có không gian rộng đến 28ha, nằm dưới chân núi Ngũ Phong thuộc thôn Ngũ Tây, xã Thủy An (nay là phường An Tây), TP Huế. Đây là khu vực có đồi núi thoai thoải, rừng thông xung quanh, bốn mặt là đồi núi trùng điệp. Không gian thâm nghiêm, kỳ vĩ, phù hợp với những công trình văn hóa mang tính tâm linh, về nguồn. Từ ngoài dẫn vào là bốn trụ biểu lớn, dưới chân có nghê đá phục chầu, tiếp đến là ba bậc sân rất rộng lát gạch Bát Tràng, có hồ nước và cầu bắc qua tương tự như cầu Trung Đạo bắc qua hồ Thái Dịch trước điện <A href="http://about%3cb%3e%3c/b%3E:blank" target=_blank _mce_href="http://about%3cb%3e%3c/b%3E:blank">Thái Hòa</A> của Đại Nội Huế; tiếp nữa là tam quan, trong cùng là đền thờ Huyền Trân Công chúa. Tất cả nằm trên một trục thẳng. Bên trong đền thờ có pho tượng Công chúa Huyền Trân ngồi trên ngai được đúc bằng đồng. Tượng cao 2,37m, do các nghệ nhân đúc đồng nổi tiếng của phường Đúc, TP Huế cẩn tác. Hậu điện thiết án thờ Đoàn Nhữ Hài, người tương truyền đã soạn biểu giúp gỡ tội cho vua Trần Anh Tông thoát khỏi cơn thịnh nộ của Thượng hoàng Nhân Tông; ông còn là vị quan người Việt đầu tiên theo lệnh vua vào trấn giữ và yên dân 2 châu Ô, Lý khi 2 châu này về với Đại Việt...</SPAN><BR><BR><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: verdana,geneva; COLOR: #800080; FONT-SIZE: small" _mce_style="font-family: verdana,geneva; color: #800080; font-size: small;">Cũng trong khuôn viên Trung tâm Văn hóa Huyền Trân còn có nhiều công trình kiến trúc lớn nhỏ khác, nổi bật là Tháp chuông Hòa bình cao 7m được dựng trên đỉnh Ngũ Phong với chuông đồng nặng 1,6 tấn cũng do các nghệ nhân phường Đúc thực hiện. Trên đường dẫn lên Tháp chuông Hòa Bình, ta còn gặp bức tượng Phật Di Lặc (cũng có người cho là tượng ông Địa) khổng lồ với nụ cười viên mãn thường trực trên môi. Bát nhang trước tượng luôn nghi ngút trầm hương của du khách thập phương kính cẩn dâng với nguyện ước vạn sự cát tường như ý…</SPAN><BR><SPAN style="COLOR: #800080" _mce_style="color: #800080;"><SPAN style="FONT-FAMILY: verdana,geneva" _mce_style="font-family: verdana,geneva;"><SPAN style="FONT-SIZE: small" _mce_style="font-size: small;">Tiếp theo đền thờ Huyền Trân, năm 2008 Cty CP <A href="http://about%3cb%3e%3c/b%3E:blank" target=_blank _mce_href="http://about%3cb%3e%3c/b%3E:blank">Du lịch</A> Hương Giang đã cho khởi công xây dựng đền thờ Trần Nhân Tông nhân kỷ niệm 750 năm ngày sinh của đứác Vua - Phật hoàng. Trần Nhân Tông là phụ hoàng của Công chúa Huyền Trân, là vị vua anh minh, có công lớn trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước, là vị tổ của Thiền phái Trúc Lâm. Đền thờ vua Trần Nhân Tông được khánh thành vào tháng 12 này. Cuối tháng 10 vừa rồi, bức tượng của ông đã được khởi tạo tại phường Đúc Huế. Bức tượng bằng đồng đỏ nguyên chất, cao 3m, nặng 2 tấn được đúc theo phiên bản lấy từ đền thờ các vua Trần tại Nam Định.<BR>Trung tâm Văn hóa Huyền Trân vẫn đang trong giai đoạn hoàn thiện nhưng hầu như không ngày nào vắng khách. Đặc biệt, từ mùa Xuân 2008 trở đi, cứ vào mồng 9 tháng Giêng âm lịch hàng năm, nhân ngày mất của Huyền Trân Công chúa, lễ hội Huyền Trân được tổ chức long trọng. Mồng 9 tháng Giêng năm Mậu Tý, Lễ hội lần đầu tiên được loan báo. Dù hôm ấy rét cắt da cắt thịt, hàng ngàn du khách và cư dân địa phương vẫn lũ lượt đổ về chiêm bái, vọng tưởng…<BR></SPAN><STRONG></STRONG></SPAN><SPAN style="FONT-FAMILY: verdana,geneva" _mce_style="font-family: verdana,geneva;"><EM>Nguồn: FestivalHue.com</EM> </SPAN></SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify" _mce_style="text-align: justify;"><SPAN style="FONT-FAMILY: verdana,geneva; COLOR: #800080" _mce_style="font-family: verdana,geneva; color: #800080;"><IMG border=0 alt="" src="http://img407.imageshack.us/img407/1694/noidiendenthohuyentranc.jpg" _mce_src="http://img407.imageshack.us/img407/1694/noidiendenthohuyentranc.jpg"><IMG alt="" src="http://www.vuica.com/file/pic/emoticon/default/emot140.gif" _mce_src="http://www.vuica.com/file/pic/emoticon/default/emot140.gif"> </SPAN></P>
<P style="TEXT-ALIGN: center"><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium"><STRONG><A href="http://2.bp.blogspot.com/-LiYhZnX0e9Q/TYLbgXF8peI/AAAAAAAAZDo/OBDAtsYYFHg/s1600/anh_20ghep_20trung_20tam_20Van_20hoa_20Huyen_20Tran.jpg"><IMG style="MARGIN: 0pt 0pt 10px 10px; WIDTH: 320px; FLOAT: right; HEIGHT: 218px; CURSOR: pointer" id=BLOGGER_PHOTO_ID_5585267836894094818 border=0 alt="" src="http://2.bp.blogspot.com/-LiYhZnX0e9Q/TYLbgXF8peI/AAAAAAAAZDo/OBDAtsYYFHg/s320/anh_20ghep_20trung_20tam_20Van_20hoa_20Huyen_20Tran.jpg"></A>CÔNG CHÚA HUYỀN TRÂN.<A href="http://3.bp.blogspot.com/-3q36PvHQnqg/TYLbgmq04KI/AAAAAAAAZDw/0yThccEPFOI/s1600/ap_20100702040324463.jpg"><IMG style="MARGIN: 0pt 0pt 10px 10px; WIDTH: 248px; FLOAT: right; HEIGHT: 320px; CURSOR: pointer" id=BLOGGER_PHOTO_ID_5585267841075306658 border=0 alt="" src="http://3.bp.blogspot.com/-3q36PvHQnqg/TYLbgmq04KI/AAAAAAAAZDw/0yThccEPFOI/s320/ap_20100702040324463.jpg"></A></STRONG></SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Ngày xưa, vào đời nhà Trần, vua Trần Nhân Tông sau khi đã truyền ngôi cho con là Trần Anh Tông, lên tu ở núi Yên Tử, mến cảnh núi sông thường hay đi du ngoạn các nơi, vào đến đất Chiêm. Trong khi ở Chiêm Thành, vua Chế Mân biết du khách khoác áo cà sa là Thượng Hoàng nước Việt, nên lấy tình bang giao mà tiếp đãi nồng hậu. Không rõ Thượng Hoàng vân du có ý định mở mang bờ cõi cho đất nước về phía nam không, hay vì cảm tình đối với ông vua trẻ tuổi Chiêm Thành mà hứa gả công chúa Huyền Trân cho Chế Mân.</SPAN><BR><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Vua Chiêm cử sứ giả Chế Bố Đài cùng đoàn tùy tùng hơn trăm người mang vàng bạc, châu báu, trầm hương, quý vậy sang Đại Việt dâng lễ cầu hôn.Làm quà cưới Cong Chúa, dù chưa bao giờ thấy mặt. Triều thần nhà Trần không tán thành, chỉ có Văn Túc Đạo Tái chủ trương việc gả.</SPAN><BR><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Vua Chế Mân tiến lễ luôn trong năm năm để xin làm rể nước Nam, rồi dâng hai châu Ô, Ly (từ đèo Hải Vân Thừa Thiên đến phía bắc Quảng Trị ngày nay) làm sính lễ cưới công chúa Huyền Trân về nước.</SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium"></SPAN><A href="http://3.bp.blogspot.com/-Fi4xxPd9Nmo/TYIr-ZT5lyI/AAAAAAAAZA4/u2ZYVisabG4/s1600/1974HuyenTranCongchuasangChiem.jpg"><IMG style="MARGIN: 0pt 0pt 10px 10px; WIDTH: 320px; FLOAT: right; HEIGHT: 216px; CURSOR: pointer" id=BLOGGER_PHOTO_ID_5585074838839072546 border=0 alt="" src="http://3.bp.blogspot.com/-Fi4xxPd9Nmo/TYIr-ZT5lyI/AAAAAAAAZA4/u2ZYVisabG4/s320/1974HuyenTranCongchuasangChiem.jpg"></A><BR><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Huyền Trân làm hoàng hậu nước Chiêm Thành được một năm thì vua Chế Mân mất. Thế tử Chiêm phái sứ giả sang Đại Việt dâng voi trắng và cáo về việc tang. Theo tục lệ nước Chiêm, vua mất thì cung phi phải lên hỏa đàn để tuẫn táng. Vua Trần Anh Tông hay tin vua Chiêm mất, sợ em gái là công chúa Huyền Trân bị hại, bèn sai võ tướng Trần Khắc Chung hướng dẫn phái đoàn sang Chiêm Thành nói thác là điếu tang, và dặn bày mưu kế để đưa công chúa về. Trần Khắc Chung trước kia đã có tình ý với Huyền Trân, song rồi vì việc lớn, cả hai cùng dẹp bỏ tình riêng, ngày nay lại được vua giao phó nhiệm vụ đi cứu công chúa.</SPAN><BR><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Sang đến nơi, Trần Khắc Chung nói với thế tử Chiêm Thành rằng: "Bản triều sở dĩ kết hiếu với Vương quốc vì vua trước là Hoàn Vương, người ở Tượng Lâm, thành Điển Xung, là đất Việt thường: hai bên cõi đất liền nhau thì nên yên phận, để cùng hưởng hạnh phúc thái bình cho nên gả công chúa cho Quốc vương. Gả như thế vì thương dân, chứ không phải mượn danh má phấn để giữ trường thành đâu! Nay hai nước đã kết hiếu thì nên tập lấy phong tục tốt. Quốc vương đây mất, nếu đem công chúa tuẫn táng thì việc tu trai không người chủ trương. Chi bằng theo lệ tục bản quốc, trước hãy ra bãi bể để chiêu hồn ở trên trời, đón linh hồn cùng về rồi mới hỏa đàn sau".</SPAN><BR><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Lúc bấy giờ các cung nữ của Huyền Trân biết rằng công chúa sẽ bị hỏa táng, nhưng không biết làm thế nào, thấy sứ Trần Khắc Chung tới mới hát lên một câu ngụ ý cho sứ Nam biết mà lo liệu cứu công chúa khỏi bị lên thang hỏa đàn:</SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium"></SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify"><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Đàn kêu tích tịch tình tang,</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Ai đem công chúa lên thang mà ngồi.</SPAN></P> <P style="TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium"></SPAN><FONT color=#800000 size=3 face="Times New Roman"></FONT><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Người Chiêm Thành nghe theo lời giải bày của Trần Khắc Chung, để công chúa Huyền Trân xuống thuyền ra giữa biển làm lễ Chiêu Hồn cho Chế Mân. Trần Khắc Chung đã bố trí sẵn sàng, cỡi một chiếc thuyền nhẹ chực sẵn trên bể, đợi thuyền chở công chúa ra xa, lập tức xông tới cướp công chúa qua thuyền mình, dong buồm ra khơi nhắm thẳng về phương bắc. ai ngờ còn có ngày tái ngộ, hơn một năm mới về đến kinh..</SPAN><BR><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Về sau, các văn nhân thi sĩ cảm hứng về quãng đời lịch sử của công chúa Huyền Trân, đã mượn điệu hát, lời thơ mà làm nên nhiều bài còn truyền tụng đến ngày nay.</SPAN><BR><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Như khúc "Nước non ngàn dặm" theo điệu Nam Bình, mà có kẻ cho rằng chính công chúa đã soạn ra trong lúc đi đường sang Chiêm quốc:</SPAN><BR><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Nước non ngàn dặm ra đi...</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Mối tình chi!</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Mượn màu son phấn</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Đền nợ Ô, Ly.</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Xót thay vì,</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Đương độ xuân thì.</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Số lao đao hay là nợ duyên gì?</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Má hồng da tuyết,</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Cũng như liều hoa tàn trăng khuyết,</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Vàng lộn theo chì.</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Khúc ly ca, sao còn mường tượng nghe gì.</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Thấy chim lồng nhạn bay đi.</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Tình lai láng,</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Hướng dương hoa quì.</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Dặn một lời Mân Quân:</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Như chuyện mà như nguyện</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Đặng vài phân,</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Vì lợi cho dân,</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Tình đem lại mà cân,</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Đắng cay muôn phần.</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Một nhà thơ khác vịnh Huyền Trân công chúa:</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Đổi chác khôn ngoan khéo nực cười.</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Vốn đà không mất lại thêm lời.</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Hai châu Ô, Lý vuông nghìn dặm,</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Một gái Huyền Trân của mấy mươi?</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Lòng đỏ khen ai lo việc nước,</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Môi son phải giống mãi trên đời?</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Châu đi rồi lại châu về đó,</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Ngơ ngẩn trông nhau mấy đứa Hời!</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Trong dân gian, người ta than tiếc cho công chúa Huyền Trân:</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Tiếc thay cây quế giữa rừng,</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Để cho thằng Mọi thằng Mường nó leo.</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Tiếc thay hột gạo trắng ngần,</SPAN><BR><SPAN style="FONT-FAMILY: times new roman,times; COLOR: #800000; FONT-SIZE: medium">Đã vo nước đục lại vần lửa rơm.<A href="http://3.bp.blogspot.com/-og9tZUlW9SI/TYIsdem9QaI/AAAAAAAAZBw/M4I_52WSKkc/s1600/Noi%2Bdien%2BDen%2Btho%2BHuyen%2BTran%2BCong%2BChua.jpg"><IMG style="MARGIN: 0pt 0pt 10px 10px; WIDTH: 320px; FLOAT: right; HEIGHT: 213px; CURSOR: pointer" id=BLOGGER_PHOTO_ID_5585075372837126562 border=0 alt="" src="http://3.bp.blogspot.com/-og9tZUlW9SI/TYIsdem9QaI/AAAAAAAAZBw/M4I_52WSKkc/s320/Noi%2Bdien%2BDen%2Btho%2BHuyen%2BTran%2BCong%2BChua.jpg"></A></SPAN><BR></P> <P><FONT size=2 face="Verdana, Arial"><A href="http://1.bp.blogspot.com/-pCipmBY3-LE/TYLbgGhANNI/AAAAAAAAZDY/3qatoAK9F1Q/s1600/4432361688_5788704a32_b.jpg"><IMG style="MARGIN: 0pt 0pt 10px 10px; WIDTH: 240px; FLOAT: right; HEIGHT: 320px; CURSOR: pointer" id=BLOGGER_PHOTO_ID_5585267832444171474 border=0 alt="" src="http://1.bp.blogspot.com/-pCipmBY3-LE/TYLbgGhANNI/AAAAAAAAZDY/3qatoAK9F1Q/s320/4432361688_5788704a32_b.jpg"></A></FONT></P>